Als een gebaar om het Joodse verhaal in Winterswijk in leven te houden.

 De aanleiding voor de gift is het onderzoek van historicus Maarten-Jan Vos naar de afwikkeling van geroofd Joods vastgoed in de Tweede Wereldoorlog. De Duitse bezetter kocht liefst 63 percelen op van Joodse Winterswijkers en verkocht die door. Bijvoorbeeld aan NSB-burgemeester Bos, die twee panden kocht, maar ook aan de gemeente Winterswijk, die vijf panden overnam.

De synagoge bijvoorbeeld, die werd verhuurd aan de nazi's voor gymnastieklessen.

Bengevoord was blij met Vos als onderzoeker en schrok van de uitkomst van het onderzoek. "Alleen schaamte is op zijn plaats", zegt de burgemeester van Winterswijk daarover. De synagoge bijvoorbeeld, het hart van het Joodse leven in Winterswijk, kwam pas in 1949 weer terug in hun bezit. "Dat is niet goed gedaan. Zakelijk en strak, maar geen empathie over hetgeen de Joodse Winterswijkers hebben meegemaakt."

'Treurige conclusie'

Van de 326 Joden in Winterswijk bleven er na de oorlog 27 over. De vader van Mirjam Schwarz was een van de overlevenden en zegt dat hij 'psychisch niet in staat was' om als bewindvoerder op te treden. "Vaak werd alles in de minne geschikt", vertelt Schwarz. "Alles wat hij had, is hij kwijtgeraakt. "Na het lezen van dit rapport begin ik hem steeds beter te begrijpen. Dat is een treurige conclusie."

De uitkomst ligt Bengevoord 'zwaar op de maag'. "De gemeente Winterswijk heeft dat toen niet goed gedaan. Achter elke transactie schuilt een beschamend verhaal", zegt de burgemeester.